[Res Rhetorica] „Podręcznikowe przykłady entymematów a siła perswazyjna. Koncepcja S. Rubinelli jako podstawa nowego sposobu nauczania o sylogizmie retorycznym”
 /  RR: polecane artykuły / [Res Rhetorica] „Podręcznikowe przykłady entymematów a siła perswazyjna. Koncepcja S. Rubinelli jako podstawa nowego sposobu nauczania o sylogizmie retorycznym”
[Res Rhetorica] „Podręcznikowe przykłady entymematów a siła perswazyjna. Koncepcja S. Rubinelli jako podstawa nowego sposobu nauczania o sylogizmie retorycznym”

[Res Rhetorica] „Podręcznikowe przykłady entymematów a siła perswazyjna. Koncepcja S. Rubinelli jako podstawa nowego sposobu nauczania o sylogizmie retorycznym”

Dr Magdalena Ryszka-Kurczab z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie analizuje entymematy i omawia powody, dla których – mimo dedukcyjnego charakteru tego rodzaju wnioskowania – mamy do czynienia z jego relatywnie małą siłą perswazyjną. A stoi to w sprzeczności do znaczenia i siły przypisywanych entymematowi przez Arystotelesa.
Abstrakt

W artykule przeanalizowano współczesne polskie podręczniki retoryki, które przedstawiają entymemat (sylogizm retoryczny) jako właściwy retoryce sposób argumentowania. Entymemat jest w tych publikacjach właściwie bez wyjątku rozumiany jako sylogizm asertoryczny z ukrytą przesłanką, przy czym autorzy często powołują się na Arystotelesa, równocześnie jednak nie zamieszczają przykładów podawanych przez samego Stagirytę. Przykłady te bowiem w oczywisty sposób nie pasują do przyjmowanej definicji. Z tego samego powodu w podręcznikach wykład na temat entymematu jest prawie zawsze rozdzielany od nauczania o toposach (topoi). Zamieszczane w podręcznikach przykładowe entymematy – pomimo dedukcyjnego schematu wnioskowania – są często odbierane jako albo mówiące o rzeczach oczywistych („Sokrates jest śmiertelny, ponieważ jest człowiekiem”), albo manipulacyjne, ponieważ przemilczana przesłanka okazuje się fałszywa. W artykule zostaną przedstawione współczesne ustalenia – zwłaszcza autorstwa Sary Rubinelli (Ars Topica. The Classical Technique of Construcing Arguments from Aristotle to Cicero, 2009) – odnośnie do znaczenia toposów dla formułowania entymematów, co może pomóc w przezwyciężeniu wąskiego rozumienia entymematu jako sylogizmu asertorycznego oraz w ponownym zintegrowaniu sposobu nauczania o sylogizmie retorycznym z wiedzą o toposach (topoi).

 

Artykuł pochodzi z „Res Rhetorica”, Vol 12, No 1 (2025), pt. Retoryka edukacji i innowacji (cz. II)/Rhetoric of Education and Innovation (part II).

Redaktorki numeru: Anna M. Kiełbiewska, Maria Załęska

Zobacz cały numer: https://resrhetorica.com/index.php/RR/issue/view/44.

 

(fot. Pixabay)

POLSKIE TOWARZYSTWO RETORYCZNE

Jako członkowie Towarzystwa reprezentujemy bardzo różne dyscypliny (m.in.: polonistykę, filologię klasyczną, neofilologię, językoznawstwo, historię, filozofię, socjologię). Są wśród nas doświadczeni badacze, jak i początkujący pracownicy nauki. Są teoretycy i praktycy, wykładowcy akademiccy, nauczyciele szkół średnich, pracownicy działów PR, logopedzi, specjaliści w dziedzinie komunikacji.

Subskrybuj newsletter

Subskrybując newsletter wyrażasz zgodę na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Polskie Towarzystwo Retoryczne (ul. Oboźna 8; 00-332 Warszawa) w celu otrzymywania informacji o działalności naukowej PTR. W każdej chwili przysługuje Ci prawo wglądu do Twoich danych oraz cofnięcia wyrażonej zgody.

KONTAKT

Ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
(Instytut Polonistyki Stosowanej UW)

retoryka.ptr@gmail.com

Skip to content