Otwarcie cyklu webinariów Polskiego Towarzystwa Retorycznego „Oblicza retoryki”

30 stycznia 2025 r. Polskie Towarzystwo Retoryczne zainaugurowało cykl seminariów naukowych online zatytułowany „Oblicza retoryki”.

Spotkanie było okazją, by porozmawiać o narracjach parlamentarnych i metodologii badań dyskursów parlamentarnych. Podstawą dyskusji była autorska prezentacja książki dra hab. Bartłomieja Seclera „Uchwały rocznicowe Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. O ich miejscu i roli w polskiej polityce pamięci po 1989 roku”. Książka ukazała się w roku 2022. Została nagrodzona wyróżnieniem w konkursie Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych na najlepszą pracę politologiczną w latach 2022-2023.

W wystąpieniu wprowadzającym Autor omówił inspiracje, które skłoniły go do badań nad uchwałami rocznicowymi polskiego Sejmu i Senatu. Wskazał też na wyzwania terminologiczne związane z badaniem tych aktów, a także przedstawił wzrost liczby uchwał rocznicowych przyjmowanych przez obie izby polskiego parlamentu w ostatnich dekadach.

W części zasadniczej wystąpienia dr hab. Bartłomiej Secler omówił rolę Sejmu i Senatu w kształtowaniu oficjalnych narracji o III RP. Wyróżnił też główne linie narracyjne obecne w stosownych rocznicowych uchwałach parlamentarnych:

• narrację o III RP jako sukcesie transformacji ustrojowej (promowaną przez ugrupowania centrowe, liberalne, częściowo środowiska postsolidarnościowe, podkreślające potrzebę kooperacji w budowaniu państwa demokratycznego);
• narrację o III RP jako projekcie wymagającym reformy (promowaną przez ugrupowania lewicowe, częściowo PSL oraz niektóre partie prawicowe, które krytykują polską transformację systemową jako zbyt neoliberalną);
• narrację o III RP jako projekcie obciążonym „grzechem założycielskim” (promowaną przez ugrupowania prawicowe, przede wszystkim PiS).

Ponadto dr hab. Bartłomiej Secler ukazał wybrane wydarzenia oraz postacie z historii III RP jako obiekty rywalizacji symbolicznej. W tym kontekście w szczególności skupił się na wyborach 4 czerwca 1989 r. i sporze o dorobek rządu Tadeusza Mazowieckiego. Ponadto wskazał na zjawisko wykorzystywania uchwał rocznicowych w procesie modyfikacji kanonu polskich bohaterów historycznych.

Wystąpienie okazało się wstępem do wieloaspektowej dyskusji dotyczącej polityki pamięci jako fenomenu silnie zretoryzowanego. Uczestnicy spotkania rozmawiali m. in. o: 

1) aksjologii uchwał rocznicowych, 

2) jawnych oraz ukrytych funkcjach perswazyjnych tych komunikatów, 

3) perspektywach interdyscyplinarnych studiów nad uchwałami rocznicowymi, 

4) możliwości badań komparatystycznych odnoszących się do symbolicznych aktów rocznicowych parlamentu polskiego oraz parlamentów innych państw.

Zapraszamy już na kolejne spotkanie, które odbędzie się 27 lutego. Więcej szczegółów: tutaj.